PHẬT THUYẾT KINH PHÁP CÚ THÍ DỤ
Hán dịch:
Sa Môn Pháp Cự, Sa Môn Pháp Lập
Việt dịch: Thiện Thuận, Nguyên Tạng
*
Phẩm Hai Mươi – Phẩm Đao Trượng – Thí Dụ Bốn Mươi
*
Thuở xưa có một nước tên là Hiền Đề. Trong nước có vị Trưởng Lão Tỳ Kheo thường đau yếu luôn, nằm liệt giường, gầy ốm dơ bẩn. Thế mà trong Tinh Xá không có một ai trông nom săn sóc cho ông.
Đức Phật dẫn năm trăm vị Tỳ Kheo đến đó, sai các vị ấy chăm nom, nấu cháo cho vị Trưởng Lão Tỳ Kheo. Nhưng ai nghe mùi hôi thối của vị ấy đều nhờm tởm không dám đến gần.
Đức Phật sai Đế Thích lấy nước nóng, còn Ngài dùng tay Kim Cang tắm rửa cho vị ấy. Lúc đó Đại Địa rúng động rực rỡ hào quang ai thấy cũng kinh ngạc.
Vua chúa, Quan dân, Thiên, Long, Quỷ, Thần đông đảo vô số đồng đến chỗ Đức Phật đảnh lễ, bạch:
Bạch Đức Thế Tôn, Ngài là bậc Tôn Quý trong đời, đầy đủ phước đức trí tuệ trong ba cõi không ai sánh bằng, sao lại hạ mình tắm rửa cho vị Tỳ Kheo già bệnh, thân thể hôi dơ này?
Đức Phật bảo với Vua và chúng hội:
Như Lai sở dĩ xuất hiện ra đời vì chính những người khổ ách không ai giúp đỡ như thế. Nếu ai cúng dường những Sa Môn Đạo Sĩ bệnh tật và những người già cô độc bần cùng sẽ được phước vô lượng, sở nguyện như ý, như nước năm sông chảy vào biển cả, phước này cũng mênh mông như vậy. Người ấy công đức dần dần viên mãn rồi được đắc đạo.
*
Vua bạch với Phật:
Bạch Đức Thế Tôn, vị Tỳ Kheo này đời trước tạo tội nghiệp gì mà nay phải chịu bệnh khổ, nhiều năm thuốc men mà vẫn không thuyên giảm?
Đức Phật nói với Vua:
Thuở xưa có một vị Vua tên là Ác Hạnh, dùng chính sách nghiêm bạo để trị dân. Ông giao quyền cho một võ sĩ tên Ngũ Bách lo việc đánh đập tra khảo tù nhân. Ngũ Bách dựa vào oai thế Vua mà theo ý riêng tra khảo.
Trước khi đánh đập Ngũ Bách đòi lo lót tiền bạc, nếu ai có sẽ được đánh nhẹ, nếu ai không có sẽ bị đánh đập tàn nhẫn. Nhân dân cả nước ai cũng sợ ông.
Lúc ấy, có một vị Hiền Giả bị vu khống mắc tội, lúc sắp chịu đánh đập tra khảo, người ấy nói với võ sĩ:
Tôi là đệ tử Phật vốn không làm điều chi lầm lỗi, chỉ bị người vu oan, xin ông hãy khoan thứ. Ngũ Bách nghe nói là đệ tử Phật nên nhẹ tay đánh sớt qua thân.
Về sau Ngũ Bách chết, đọa vào địa ngục chịu đánh đập hành khổ, đến khi báo tận đọa vào Súc Sinh hơn năm trăm đời đều bị đánh đập hành hạ. Khi hết tội sinh vào loài người thường yếu đuối bệnh hoạn thống khổ.
*
Vua nước ấy nay chính là Điều Đạt, võ sĩ Ngũ Bách nay chính là vị Tỳ Kheo bệnh tật này, còn vị Hiền giả chính là thân Ta. Ta đời trước được ông ấy nhẹ tay đánh không trúng thân, nên đời nay Ta đáp lại tự tay tắm rửa cho ông. Người gây tạo thiện ác thì phước họa sẽ theo thân, dầu trải qua bao lần sinh tử vẫn không tránh được.
Bấy giờ Đức Thế Tôn liền nói kệ:
Đánh người vô tội
Vu báng người hiền
Sẽ mắc mười họa
Đến chết không thôi.
Một, sống khổ sở
Hai, thân tật nguyền
Ba, bệnh triền miên
Bốn, ý loạn sợ
Năm, bị vu báng
Sáu, mắc nạn quan
Bảy, của tan tác
Tám, người thân lìa.
Chín, của và nhà
Bị lửa cháy tiêu
Mười, sau khi chết
Phải đọa địa ngục.
Lúc đó vị Tỳ Kheo bệnh nghe Đức Phật kể lại túc mạng và nghe được bài kệ này, tự biết việc làm sai lầm thuở trước nên nhiếp niệm lấy mình, ngay trước Đức Phật bệnh tật dứt sạch, thân an ý định liền chứng quả A La Hán.
Vua nước Hiền Đề hoan hỷ tin hiểu, xin thọ Ngũ Giới làm Phật Tử tịnh tín, suốt đời tu hành, đắc được quả Tu Đà Hoàn.
*
PHẬT THUYẾT KINH PHÁP CÚ THÍ DỤ
Phẩm Hai Mươi – Phẩm Đao Trượng – Thí Dụ Bốn Mươi Mốt
*
Thuở xưa, Đức Phật Thuyết Pháp cho các hàng Trời người ở Tinh Xá Kỳ Thọ Cấp Cô Độc nước Xá Vệ. Phía Đông nước này có một nước tên là Uất Đa La Ba Đề.
Nơi đây có năm trăm vị Bà La Môn định kéo nhau đến Sông Hằng vì nghe nói bên bờ sông có ba ao thờ Thần nên định tắm nước nơi đó để rửa sạch cấu uế, rồi khỏa thân tu theo pháp của bọn Ni Kiền.
Đi giữa đường họ gặp một cái đầm lớn, lạc lối không làm sao qua được, lại thiếu thốn lương thực. Họ từ xa bỗng trông thấy một cội cây to như có thần khí, tưởng rằng có người ở nên chạy đến bên gốc cây, song chẳng thấy ai cả. Năm trăm Bà La Môn lớn tiếng than khóc, cho rằng chắc sẽ đói khát chết tại đầm này.
Thọ thần liền hiện ra hình người đến hỏi các Bà La Môn:
Đạo Sĩ các vị từ đâu đến và định làm gì?
Cả nhóm đồng thanh đáp:
Chúng tôi định đến ao nước thần tắm rửa cầu tu đạo tiên. Nay lạc đường đói khát xin nhờ ông thương xót cứu giúp cho. Thọ Thần liền duỗi tay, một trăm món ăn uống ngon lành từ đó hiện ra. Mọi người được ăn một bữa no nê. Số thức ăn còn thừa đủ để mang theo dọc đường.
Lúc sắp ra đi các Bà La Môn đến chỗ thần hỏi thăm:
Ngài trước đây tu tạo công đức gì mà được oai lực như vậy?
*
Thọ Thần đáp:
Tôi thuở trước ở nước Xá Vệ. Lúc đó có một Đại Thần trong nước tên là Tu Đạt. Ông ấy muốn cúng dường thức ăn cho Đức Phật và chúng Tăng nên ra chợ mua sữa tô lạc. Vì không có ai xách, nên Tu Đạt tìm mướn tôi xách giùm.
Về đến Tinh Xá ông lại nhờ tôi múc ra cúng dường. Sau khi làm xong, tôi nhân đó còn được nghe Thuyết Pháp. Tôi bỗng sinh tâm hoan hỷ, thọ trì trai giới, nên chiều về nhà không ăn cơm.
Vợ tôi lấy làm lạ hỏi:
Ông giận gì mà không ăn cơm?
Tôi đáp:
Tôi không giận gì cả. Hôm nay tôi đi chợ gặp Trưởng Giả Tu Đạt cúng dường thức ăn cho Đức Phật nơi vườn nên tôi đến đó trì trai. Trai gọi là Bát Quan Trai.
Người vợ nghe nói nổi giận bảo:
Ông Cù Đàm làm loạn lẽ thường, đâu đáng cho ông theo!
Ông bỏ cả truyền thống thì sẽ gặp tai họa. Người vợ cứ cằn nhằn thúc ép mãi, kẹt quá tôi đành phải ăn cơm với vợ.
Đêm đó thọ mạng ta hết, lúc lâm chung vào lúc nửa đêm, thần thức thác sinh vào chỗ này. Vì người vợ ngu si phá hoại trai pháp của tôi, khiến tôi không trọn nghiệp lành nên phải thác sinh làm thọ Thần nơi đầm này.
Nhờ phước mang sữa lạc cho Đức Phật nên tay có thể hiện ra các món ăn uống. Nếu tôi giữ trai pháp trọn vẹn sẽ được sinh Thiên, hưởng mọi an lạc.
*
Thọ Thần liền nói kệ:
Cầu cúng gieo mầm họa
Dần dần lớn lá cành
Chỉ khổ, hại bản thân
Trai Pháp: tiên độ thế.
Các Bà La Môn nghe xong hết mê lầm, tin nhận, cùng nhau trở về, sang nước Xá Vệ. Trên đường họ đi ngang một nước tên là Câu Lam Ni. Trong nước có một vị Trưởng Giả tên là Mỹ Âm hay làm phước giúp đỡ mọi người, ai ai cũng tôn kính. Các Bà La Môn ghé qua nhà ông nghỉ đêm.
Trưởng giả hỏi:
Các Đạo Sĩ từ đâu đến?
Giờ định đi về đâu?
Các Bà La Môn thuật lại công đức của thọ Thần, tỏ ý muốn qua nước Xá Vệ đến chỗ ông Tu Đạt thọ trì trai pháp mong được phước đức.
Mỹ Âm nghe xong vô cùng hoan hỷ, căn lành thuở trước dấy khởi, tin hiểu Phật Pháp. Ông bèn thông báo gia tộc ai muốn thì cùng đi theo thọ trai giới. Tất cả có năm trăm người xin theo, oai nghi trang nghiêm cùng nhau đến nước Xá Vệ.
*
Chưa đến Tinh Xá Kỳ Hoàn, giữa đường đoàn người gặp Tu Đạt, song không biết nên hỏi kẻ đi theo ông:
Đây là ai vậy?
Đáp rằng:
Đó chính là Tu Đạt!
Bà La Môn và tất cả mọi người hoan hỷ đuổi theo Tu Đạt nói:
Nguyện vọng của chúng ta thành rồi. Tìm người gặp người nên đuổi theo để ra mắt.
Khi gặp, mọi người thuật lại đầy đủ việc gặp thọ Thần và nghe thọ Thần kể chuyện ra sao, xong lại tiếp:
Thọ Thần tán than công đức ông, nên chúng tôi đến để theo học. Xin hãy dừng xe chỉ dạy cho chúng tôi trai pháp.
Tu Đạt nói rằng:
Các vị cầu mong điều thiện lớn. Tôn sư của tôi là Đức Như Lai luôn giúp đỡ và độ thoát cho mọi người. Nay Ngài đang ở Tinh Xá Kỳ Hoàn rất gần, xin hãy cùng nhau đến đó.
Nghe xong tất cả đều kính mộ cùng Tu Đạt đến Tinh Xá Kỳ Hoàn. Các Bà La Môn xa trông thấy Đức Như Lai đều hoan hỷ khôn xiết, vội đảnh lễ sát đất, lui về một bên rồi quỳ bạch Phật:
Chúng con ban đầu rời nhà định đến ba ao thần tắm rửa cầu đạo Tiên. Trên đường gặp Thọ Thần kể lại mọi việc, nên đến đây xin theo Ngài tu học. Xin Đức Như Lai khai thị cho pháp vi diệu tối thượng.
*
Bấy giờ Đức Thế Tôn dựa theo hạnh nghiệp của họ mà nói kệ:
Dầu khỏa thân, cắt tóc
Mặc mãi áo cỏ gai
Tắm gội hay ngồi xổm
Sao hết được nghi hoặc?
Không đánh giết, thiêu đốt
Cũng không lấn lướt ai
Từ bi với mọi người
Đến đâu cũng không oán.
Năm trăm Bà La Môn nghe kệ hoan hỷ, xin làm Sa Môn đắc được quả A La Hán. Còn Mỹ Âm và thân tộc chứng được pháp nhãn.
Các Tỳ Kheo bạch Phật:
Năm trăm vị Bà La Môn các vị Trưởng Giả đời trước tu tạo công đức gì mà nay mau chóng đạt đạo?
Đức Thế Tôn dạy:
Trong thời quá khứ lâu xa, có Đức Phật ra đời hiệu là Ca Diếp. Ngài Thuyết Pháp cho các hàng đệ tử về thời ngũ trược vị lai.
Lúc đó có một ngàn Bà La Môn và Trưởng Giả nghe xong đồng phát nguyện:
Chúng con nguyện gặp Đức Phật Thích Ca Văn. Các vị Bà La Môn thuở đó nay chính là các vị Bà La Môn này. Còn các vị Trưởng Giả thuở đó là nhóm Trưởng Giả Mỹ Âm hiện nay. Do nhân duyên này họ gặp được Ta liền giác ngộ. Các Tỳ Kheo nghe xong hoan hỷ làm lễ y giáo phụng hành.
*
(Kinh Pháp Cú Thí Dụ – Hết Phẩm Hai Mươi)
vu viết
PHẬT THUYẾT KINH PHÁP CÚ THÍ DỤ
Phẩm Mười Chín – Phẩm Ác Hạnh – Thí Dụ Ba Mươi Chín
Phẩm này không đúng, bị lặp nhé ad.
Tuệ Tâm viết
Nam mô A Di Đà Phật!
Tuệ Tâm đã sửa lại, cảm ơn bạn!