PHẬT THUYẾT KINH PHÁP CÚ THÍ DỤ
Hán dịch:
Sa Môn Pháp Cự, Sa Môn Pháp Lập
Việt dịch: Thiện Thuận, Nguyên Tạng
*
Phẩm Mười Bốn – Phẩm Dụ Hoa Hương – Thí Dụ Hai Mươi Tám
Thuở xưa, Đức Phật mới đắc Đạo Giáo hóa tại thành La Duyệt Kỳ rồi chuyển đến nước Xá Vệ. Vua nước Xá Vệ và quần thần vô cùng tôn kính Đức Phật. Lúc đó có một vị đại thương gia tên là Ba Lợi cùng năm trăm thương khách ra biển tìm châu báu.
Giữa biển, đoàn thương buôn gặp một vị hải thần đưa ra một vốc nước ngọt hỏi Ba Lợi:
Nước biển nhiều hay nước trong vốc tay này nhiều?
Ba Lợi đáp:
Vốc nước này nhiều.
Vì sao?
Nước biển tuy nhiều mà vô ích, lúc cần không thể cứu cho người đói khát. Vốc nước này tuy ít mà gặp kẻ khát đem cho họ có thể cứu được mạng sống. Nhờ đó đời đời hưởng phước không thể tính đếm.
Hải thần nghe xong hoan hỷ khen lành thay, rồi cởi xâu chuỗi hương anh làm bằng thất bảo trên thân biếu cho Ba Lợi và hộ tống thuyền trở về nước Xá Vệ bình yên vô sự.
Về nước, Ba Lợi mang xâu chuỗi hương anh dâng lên Vua Ba Tư Nặc, kể rõ đầu đuôi câu chuyện, rồi thưa:
Xâu chuỗi hương anh không phải là món đồ trang sức của kẻ tiểu nhân này, nên nay đem dâng lên Vua xin hãy nhận cho. Vua nhận được chuỗi ngọc cho là vật kỳ lạ quý hiếm, liền cho gọi các Phu Nhân ra trình diện, vị nào đẹp nhất sẽ cho xâu chuỗi hương anh này.
Tất cả sáu vạn Phu Nhân đều trang điểm lộng lẫy bước ra, nhưng lại thiếu Mạt Lợi Phu Nhân.
*
Vua hỏi:
Mạt Lợi Phu Nhân sao lại không ra?
Thị nữ tâu:
Hôm nay là ngày rằm, Mạt Lợi giữ trai giới mặc đồ trắng không hợp lễ nghiêm cách nên không ra.
Vua liền nổi giận cho người bảo:
Trì trai giới mà dám trái lệnh của Vua sao?
Gọi ba lần như vậy, Mạt Lợi Phu Nhân mới bước ra. Bà không trang điểm chỉ mặc đồ trắng đơn sơ, song đứng giữa mọi người, sắc đẹp và phong cách lại sáng rỡ như mặt Trời mặt Trăng, gấp bội lúc bình thường.
Vua giật mình kính nể hỏi:
Khanh nhờ công đức gì mà thần sắc rạng rỡ đặc biệt như thế?
Phu Nhân tâu Vua:
Thiếp tự nghĩ mình thiếu phước nên phải chịu mang thân người nữ. Những tâm lý xấu xa, nhỏ nhen chất chứa như núi. Mạng người ngắn ngủi sợ đọa vào Tam Đồ, nên hàng tháng phụng trì trai giới, cắt ái theo đạo, đời đời mong được hưởng phước.
Vua nghe xong hoan hỷ liền ban cho Mạt Lợi xâu chuỗi hương anh.
Phu Nhân từ tạ:
Thiếp nay trì trai không thích hợp đeo đồ trang sức, xin cho vị khác.
Vua nói:
Tôi có ý tặng chuỗi ngọc này cho người nào đẹp nhất. Nay khanh đẹp nhất, lại biết trì trai phụng đạo, ý chí cao thượng nên ta tặng cho khanh.
Nếu khanh không chịu nhận ta xử trí sao đây?
*
Phu Nhân đáp:
Xin Vua đừng buồn, hãy thuận ý cùng thiếp đến chỗ Đức Phật dâng chuỗi ngọc này lên cúng dường, để nhận được lời giáo huấn của bậc Thánh sẽ hưởng phước lạc muôn đời.
Vua đồng ý, liền cho thắng xa giá đến chỗ Đức Phật, đảnh lễ sát đất, rồi ngồi qua một bên thưa với Đức Phật:
Đây là chuỗi ngọc hương anh của hải thần tặng cho Ba Lợi. Ông ấy đem dâng lên con. Sáu muôn Phu Nhân không ai chẳng thích, nhưng Mạt Lợi Phu Nhân được tặng lại không nhận, do vì trì Phật Pháp trai giới tâm không tham dục.
Nay chúng con thành tâm dâng lên Đức Thế Tôn, xin hãy thùy từ nạp thọ.
Bạch Đức Thế Tôn, đệ tử Phật kiên tâm gìn giữ trai giới, tín tâm kiên cố như vậy, có phước đức chăng?
Lúc đó Đức Thế Tôn vì lòng thành của Vua và Phu Nhân nhận chuỗi ngọc, rồi nói kệ khai thị:
*
Làm nhiều hoa báu
Kết thành tràng đẹp
Tích nhiều hương đức
Mỗi đời phúc hơn.
Hoa thơm hay cỏ lạ
Hương không ngược gió
Gần đạo người ấy
Đức tỏa muôn phương.
Chiên Đàn thơm ngát
Sen xanh ngạt ngào
Tuy hương thơm thật
Sao sánh giới hương?
Hương hoa thơm ngát
Chẳng phải thật thơm
Hương của trì giới
Vượt đến Cõi Trời!
Giới thành tựu đủ
Hạnh chẳng buông lung
Định ý giải thoát
Lìa xa đường ma.
Đức Phật nói kệ xong, lại bảo Vua:
Công đức phước báo của trai giới thật đáng ca ngợi rộng rãi. Dầu cho đem đến tất cả trân bảo khắp mười sáu nước lớn trong thiên hạ ra bố thí, công đức này so với công đức Mạt Lợi Phu Nhân một ngày một đêm trì trai giới trong Phật Pháp không bằng trong muôn một, như hạt đậu sánh với núi Tu Di, trì trai tích phước tu tuệ có thể đến Niết Bàn.
Vua, Phu Nhân và Quần Thần nghe xong ai cũng hoan hỷ y giáo phụng hành.
*****
PHẬT THUYẾT KINH PHÁP CÚ THÍ DỤ
Phẩm Mười Bốn – Phẩm Dụ Hoa Hương – Thí Dụ Hai Mươi Chín
Thuở xưa Đức Phật trú trên núi Kỳ Xà Quật thành La Duyệt Kỳ. Lúc đó, trong thành có năm mươi chàng thanh niên con các bậc Trưởng Giả đến chỗ Phật đảnh lễ rồi ngồi qua một bên.
Đức Phật Thuyết giảng cho họ nghe các pháp vô thường, khổ, không, vô ngã, ân ái như giấc mộng, gặp gỡ sẽ phân ly, giàu sang danh vọng vẫn khổ đau, chỉ có Niết Bàn dứt hẳn sinh tử, không còn tai ương mới là đại an lạc. Nghe pháp xong, năm mươi vị này tâm vô cùng hoan hỷ, xin làm đệ tử.
Đức Phật nói:
Lành thay, hãy lại đây các Tỳ Kheo.
Các vị ấy râu tóc tự rụng, pháp phục tự đầy đủ, liền thành Sa Môn.
Các vị tân Tỳ Kheo có bạn bèn quen biết là những vị Trưởng Giả, nghe tin họ Xuất Gia hoan hỷ tìm đến thăm và khen ngợi:
Các vị thật phước đức biết bao mới có được chí hướng này!
Rồi họ thỉnh Đức Phật và chúng Tăng ngày mai về nhà họ thọ trai. Ngày mai, Đức Phật và đại chúng đến đó thọ trai, xong rồi Thuyết Pháp đến chiều mới về. Các vị tân Tỳ Kheo bỗng lưu luyến gia đình quyến thuộc, muốn trở về nhà.
Đức Phật biết ý dẫn họ ra khỏi cổng thành, thấy trong mương ruộng bùn lầy dơ dáy đầy phẩn rác lại mọc lên những đóa hoa sen hương sắc thơm sạch, tỏa ngát lấn át mùi hôi.
Đức Phật liền bước lại gần và nói bài kệ:
*
Như ruộng rãnh hôi dơ
Bên đường cái nằm trơ
Hoa sen mọc trong đó
Thơm sạch đẹp ý người.
Cũng vậy giữa phàm phu
Bị sinh tử cầm tù
Người trí vui giải thoát
Làm Phật Tử tiến tu.
Đức Phật nói kệ xong liền trở về núi.
Tôn giả A Nan đến trước thưa Phật:
Lúc nãy, Đức Thế Tôn đến bên mương ruộng có nói hai bài kệ mà chúng con chưa rõ nghĩa. Xin Phật hãy vì chúng con mà giải thích kỹ càng.
Đức Phật hỏi A Nan:
Ông có thấy trong vũng bùn lầy phẩn rác nhơ nhớp mà mọc lên hoa sen chăng?
Ngài A Nan thưa:
Bạch Đức Thế Tôn, con có thấy.
Đức Phật bảo:
Này A Nan, người sống lần lữa trong đời, tuổi định một trăm, khi thọ khi yểu. Vợ con ân ái, đói khát nóng lạnh, lúc buồn lúc vui, một hung, hai kiết, ba độc, bốn đảo, năm ấm, sáu nhập, bảy thức, tám tà, chín não, mười ác, giống như mương ruộng chứa đầy phẩn rác, sình lầy bất tịnh.
Nếu có người giác ngộ cõi đời là vô thường, phát tâm học đạo tu hạnh thanh tịnh, tâm an định, dứt hết vọng tưởng chứng được đạo quả.
Đây cũng giống hoa sen thơm sạch mọc lên giữa bùn nhơ. Những vị đó mình đã đắc đạo lại độ cho thân tộc, tất cả chúng sinh đều được Khai Ngộ.
Đây giống như mùi thơm của hoa sen lấn át mùi hôi hám. Năm mươi vị tân Tỳ Kheo nghe Đức Phật dạy xong, tâm chí tinh tấn kiên cố, chứng được quả A La Hán.
(Kinh Pháp Cú Thí Dụ – Hết Phẩm Mười Bốn)
vu viết
PHẬT THUYẾT KINH PHÁP CÚ THÍ DỤ
Phẩm Mười Chín – Phẩm Ác Hạnh – Thí Dụ Ba Mươi Chín
Phẩm này không đúng, bị lặp nhé ad.
Tuệ Tâm viết
Nam mô A Di Đà Phật!
Tuệ Tâm đã sửa lại, cảm ơn bạn!