Thức ấm và 10 Cảnh giới Ma sinh ra từ Thức ấm - Ngũ Ấm Ma

Thức là ý thức, Ấm là sự ngăn che. Thức ấm là sự thấy biết được tích tụ lại từ vô thỉ kiếp đến nay vào sâu trong tàng thức. Những thấy biết, kinh nghiệm được tích lũy này tạo ra những hiểu biết và tập quán sai lầm.

Thức uẩn là gì — Thức ấm và 10 cảnh giới Ma sanh ra bởi thức ấm

Thức ấm có ba mức độ: Thô, tế và vi tế. Bài viết này nói về Thức ấm dạng vi tế và 10 cảnh giới ma của Thức ấm được đức Phật giảng trong kinh Lăng Nghiêm. “Ở nơi chưa cứu cánh chấp cho là đủ, ấy đều do Thức ấm với dụng tâm giao tranh lẫn nhau mà hiện ra. Chúng sanh ngu mê chẳng tự xét kỹ, gặp nhân duyên này hiện tiền, mỗi mỗi đều dùng tâm mê chấp những tập quán ưa thích cũ của mình, cho là cứu cánh mà ngừng nghỉ tại đó; Tự nói đã đầy đủ đạo Vô Thượng Bồ Đề, thành đại vọng ngữ, lạc vào tà ma ngoại đạo. Khi hết nghiệp báo chiêu cảm, bị đọa ngục A Tỳ; Còn hàng Thanh Văn Duyên Giác thì chẳng cầu tiến thêm.”

10 loại Ma sanh ra từ Thức ấm

– A Nan! Người tu thiền định, khi dứt được Hành ấm, các tính sanh diệt lăng xăng chuyển động của thế gian bỗng được tan rã; Các nghiệp báo luân hồi, sự cảm ứng vi tế như chỉ tơ gần được đoạn dứt, sắp được minh ngộ nơi cõi Niết Bàn; Như gà gáy lần chót, trời bắt đầu rạng đông. Lục căn hư tịnh, chẳng còn giong ruổi cảnh trần; Trong ngoài trạm nhiên sáng suốt, cho đến nhập vô sở nhập:

Thấu suốt cội gốc thọ mạng của 12 loại chúng sanh trong mười phương, chấp vào cái cội gốc đó. Các loài chẳng đến với nhau, mà ở nơi mười phương đều đồng một cội gốc. Sự phát hiện chỗ ẩn bí đó, như trời gần sáng mà chưa sáng, rạng đông kéo dài; Đây gọi là phạm vi của Thức ấm. Nếu ở chỗ đồng ấy, nhờ sức thiền định mài giũa lục căn, đến thấy nghe thông nhau; Sự dụng của lục căn muốn hợp lại hay tách ra đều được tự do thành tựu; Trong ngoài sáng suốt như lưu ly, gọi là thức ấm hết, thì lúc ấy được siêu việt Mệnh Trược. Nhưng quán xét nguyên nhân là do bởi “Võng tượng” (mường tượng), Hư vô, Điên đảo vọng tưởng làm gốc.

10 loại Ma sanh ra từ Thức ấm: 1.

A Nan! Người tu thiền định, khi dứt được Hành ấm, trở về chỗ cội gốc của Thức ấm; Sanh diệt đã diệt mà nơi tinh diệu của tịch diệt chưa được viên thông, có thể khiến lục căn thông dụng lẫn nhau; Cũng thông với cái giác tri của các loài trong mười phương. Do sự thông dụng ấy mới được đi vào chỗ cội gốc của Thức ấm.

Nếu ở chỗ trở về mà lập cái nhân Chơn Thường, sanh tâm thù thắng, thì bị đọa vào cái chấp “Năng nhân, sở nhân”. Làm bạn với bọn ngoại đạo tóc vàng; Nhận chỗ “căn bản của vô minh” làm nơi sở quy, mê lầm tánh Bồ Đề, lạc mất tri kiến Phật. Ấy gọi là lập cái tâm sở đắc, thành cái quả sở quy, trái xa viên thông, ngược đạo Niết Bàn. Thành giống ngoại đạo thứ nhất.

10 loại Ma sanh ra từ Thức ấm: 2.

Người tu thiền định, khi dứt được Hành ấm, sanh diệt đã diệt, mà nơi tinh diệu của tịch diệt chưa được viên thông.; Nếu ở chỗ cội gốc của Thức ấm, ôm làm tự thể của mình; Cho tất cả 12 loại chúng sanh khắp hư không đều phát xuất từ thân ta, sanh tâm thù thắng, thì bị đọa vào cái chấp “Năng phi năng”. Làm bạn với bọn ma dân hay hiện thân vô biên ở cõi Sắc giới. Mê lầm tánh Bồ Đề, lạc mất tri kiến Phật.

Ấy gọi là lập cái tâm năng vi, thành cái quả năng sự, trái xa viên thông, ngược đạo Niết Bàn. Sanh Đại Mạn Thiên, thành giống chấp ngã thiên viên thứ hai (Thiên viên chưa được viên thông, chỉ có một nửa).

10 loại Ma sanh ra từ Thức ấm: 3.

Người tu thiền định khi dứt được Hành ấm; Sanh diệt đã diệt, mà nơi tinh diệu của tịch diệt chưa được viên thông. Nếu ở nơi cội gốc của Thức ấm khởi tâm nương tựa; Tự nghi thân tâm mình từ đó mà ra, mười phương hư không đều từ đó sanh khởi; Bèn nhận chỗ đó là cái thể chơn thường, là nơi chẳng sanh diệt. Ở chỗ sanh diệt chấp là thường trụ. Chẳng những chẳng thấy tánh chơn bất sanh diệt, mà còn nhận lầm tánh sanh diệt hiện tại.

An trụ tại chỗ mê lầm này, sanh tâm thù thắng, thì bị đọa vào cái chấp “thường phi thường”. Làm bạn với bọn ở cõi trời Tự Tại Thiên. Mê lầm tánh Bồ Đề lạc mất tri kiến Phật. Ấy gọi là lập cái tâm nhân y (Cái nhân nương tựa) thành cái quả vọng kế (vọng chấp thường trụ). Trái xa viên thông, ngược đạo Niết Bàn. Thành giống điên đảo viên thông thứ ba (Nói viên thông mà chưa được viên thông).

10 loại Ma sanh ra từ Thức ấm: 4.

Người tu thiền định khi dứt được Hành ấm. Sanh diệt đã diệt, mà nơi tinh diệu của tịch diệt chưa được viên thông. Nếu ở nơi sở tri, kiến lập tri giải, cho các loài cây cỏ mười phương đều gọi là hữu tình, với người chẳng khác; Cây cỏ làm người, người chết rồi lại thành cây cỏ, cho đến loài vô tình đều có sự giác tri, hữu tình vô tình chẳng có phân biệt; Sanh tâm thù thắng, thì bị đọa vào cái chấp “Tri vô tri”. Làm bạn với hai thứ ngoại đạo Bà Tra và Tiện Ni. Chấp tất cả đều có sự giác tri, mê lầm tánh Bồ Đề, lạc mất tri kiến Phật. Ấy gọi là lập cái tâm viên tri, thành cái quả hư vọng. Trái xa viên thông, ngược đạo Niết Bàn, thành giống Điên Đảo Tri thứ tư.

10 loại Ma sanh ra từ Thức ấm: 5.

Người tu thiền định, khi dứt được Hành Ấm, sanh diệt đã diệt, mà nơi tinh diệu của tịch diệt chưa được viên thông. Nếu ở nơi lục căn dung thông lẫn nhau đã được tùy thuận vô ngại. Rồi nương theo viên dung này, cho là tứ đại hay biến hóa tất cả, nên từ nơi tứ đại ham cầu tánh sáng suốt của hỏa; Thích tánh trong sạch của thủy; Ưa tánh chu lưu của phong, quán tánh thành tựu của trần, mỗi mỗi đều tôn sùng, lấy các trần ấy nhận làm Bản Nhân;

Chấp cho là thường trụ, thì bị đọa vào cái chấp “Sanh vô Sanh”, làm bạn với bọn ngoại đạo Ca Diếp Ba và Bà La Môn: Siêng tâm ép xác, thờ lửa thờ nước để cầu được ra khỏi sanh tử, mê lầm tánh Bồ Đề, lạc mất tri kiến Phật. Ấy gọi là chấp trước, thờ phụng, mê tâm theo vật, lập cái nhân vọng cầu, cầu cái quả vọng mong, trái xa viên thông, ngược đạo Niết Bàn, thành giống của tạo hóa điên đảo thứ năm.

10 loại Ma sanh ra từ Thức ấm: 6.

Người tu thiền định, khi dứt được Hành ấm, sanh diệt đã diệt, mà nơi tinh diệu của tịch diệt chưa được viên thông. Nếu ở trong viên minh chấp là hư vô, bác bỏ các sự tạo hóa, lấy cái vĩnh diệt làm chỗ quy y, sanh tâm thắng giải, thì bị đọa vào cái chấp “Quy vô quy” (cho vô quy là Quy), làm bạn với bọn Thuấn Nhã Đa (thần hư không) ở cõi Vô Tưởng Thiên. Mê lầm tánh Bồ Đề, lạc mất tri kiến Phật. Ấy gọi là chấp cái tâm hư vô thành quả Không Vong, trái xa viên thông, ngược đạo Niết Bàn, thành giống đoạn diệt thứ sáu.

10 loại Ma sanh ra từ Thức ấm: 7.

Người tu thiền định, khi dứt được Hành ấm, sanh diệt đã diệt, mà nơi tinh diệu của tịch diệt chưa được viên thông. Nếu ở nơi viên thường sanh lòng củng cố cái thân này, cho là thường trụ đồng với tánh ấy, mãi không tiêu diệt, sanh tâm thắng giải, thì bị đọa vào cái chấp “Tham phi tham”, làm bạn với bọn A Tư Đà (chẳng ai bằng): Tham cầu trường thọ, mê lầm tánh Bồ Đề, lạc mất tri kiến Phật.

Ấy gọi là chấp trước mạng căn, lập cái nhân cố vọng (kiên cố cái vọng thân), cầu quả thường trụ, trái xa viên thông, ngược đạo Niết Bàn, thành giống vọng diên thứ bảy (vọng diên: vọng muốn kéo dài).

10 loại Ma sanh ra từ Thức ấm: 8.

Người tu thiền định, khi dứt được Hành ấm, sanh diệt đã diệt, mà nơi tinh diệu của tịch diệt chưa được viên thông. Xét Thức ấm là mạng căn của các loài dung thông lẫn nhau. Bỗng sợ tiêu diệt, muốn giữ lại trần lao. Bèn ở chỗ đó ngồi cung liên hoa, hóa ra rất nhiều châu báu và mỹ nữ; Buông lung tâm mình, sanh tâm thắng giải, thì bị đọa vào cái chấp “chơn vô chơn” (cho vô chơn là chơn). Làm bạn với cõi Tha Hóa Thiên.

Mê lầm tánh Bồ Đề, lạc mất tri kiến Phật. Ấy gọi là phát cái nhân tà tưởng, lập quả trần lao hưng thịnh, trái xa viên thông, ngược đạo Niết Bàn. Thành giống thiên ma thứ tám.

10 loại Ma sanh ra từ Thức ấm: 9.

Người tu thiền định, khi dứt được Hành ấm, sanh diệt đã diệt, mà nơi tinh diệu của tịch diệt chưa được viên thông. Ở trong nguồn gốc của Thức ấm, khởi tâm phân biệt tinh, thô, chơn, ngụy, nhân quả trả nhau; Chỉ cầu sự cảm ứng, trái ngược đạo thanh tịnh; Chấp cái khổ, tập, diệt, đạo của Tứ Thánh Đế, cho là đến chỗ diệt rồi là xong; Chẳng cầu tiến thêm, sanh tâm thắng giải, thì bị đọa vào định tánh Thanh Văn; Làm bạn với kẻ tăng thượng mạn như Tỳ Kheo Vô Văn.

Mê lầm tánh Bồ Đề, lạc mất tri kiến Phật. Ấy gọi là lập cái tâm cảm ứng tinh vi, thành quả tịch diệt, trái xa viên thông, ngược đạo Niết Bàn. Thành giống Triền Không thứ chín (Triền Không: Bị ràng buộc ở chỗ Không).

10 loại Ma sanh ra từ Thức ấm: 10.

Người tu thiền định, khi dứt được Hành ấm; Sanh diệt đã diệt, mà nơi tinh diệu của tịch diệt chưa được viên thông. Ở nơi tánh giác minh, viên dung thanh tịnh, truy cứu sự thâm diệu, bèn chấp đó là Niết Bàn. Chẳng cầu tiến thêm, sanh tâm thắng giải, thì bị đọa vào định tánh Bích Chi; Làm bạn với những người Duyên Giác và Độc Giác; Chẳng biết hồi tâm hướng về Đại Thừa, mê lầm tánh Bồ Đề, lạc mất tri kiến Phật.

Ấy gọi là lập cái tâm âm thầm hợp với viên giác, thành cái quả trạm minh, trái xa viên thông, ngược đạo Niết Bàn; Sanh cái giác viên minh, thành giống Bất Hóa Viên thứ mười (Bất Hóa Viên: Chấp vào nơi viên mà chẳng thế hóa giải được).

*

– A Nan! Mười thứ cảnh giới thiền định trên, giữa chừng hóa điên, là do nương theo mê hoặc: Ở nơi chưa cứu cánh chấp cho là đủ, ấy đều do Thức ấm với dụng tâm giao tranh lẫn nhau mà hiện ra. Chúng sanh ngu mê chẳng tự xét kỹ, gặp nhân duyên này hiện tiền, mỗi mỗi đều dùng tâm mê chấp những tập quán ưa thích cũ của mình, cho là cứu cánh mà ngừng nghỉ tại đó; Tự nói đã đầy đủ đạo Vô Thượng Bồ Đề, thành đại vọng ngữ, lạc vào tà ma ngoại đạo. Khi hết nghiệp báo chiêu cảm, bị đọa ngục A Tỳ; Còn hàng Thanh Văn Duyên Giác thì chẳng cầu tiến thêm.

Các ngươi đã phát tâm theo đạo Như Lai. Sau khi ta nhập diệt, nơi thời mạt pháp, phải đem pháp môn này truyền dạy cho đời sau. Khiến tất cả chúng sanh đều rõ biết nghĩa này, chớ để cho kiến ma (Tự chấp tri kiến của mình thành ma), tạo nghiệp chìm đắm. Hộ trì cho họ dứt bỏ tà duyên, khiến thân tâm họ nhập tri kiến Phật. Từ bắt đầu đến khi thành tựu chẳng bị lạc đường.

*

– Chư Phật trong quá khứ hằng sa kiếp đều nhờ pháp môn này mà khai ngộ, thành đạo Vô Thượng. Nếu dứt được Thức ấm rồi thì lục căn của các ngươi hỗ dụng lẫn nhau. Do hỗ dụng này được vào cấp bậc Kim Cang Càn Huệ Bồ Tát. Ở trong đó phát khởi chơn trí, trong suốt như mặt trăng ở trong ngọc lưu ly. Từ đó cho đến siêu việt thập tín, thập trụ, thập hạnh, thập hồi hướng; Tứ gia hạnh và Kim Cang thập địa, Đẳng Giác viên minh vào trong biển Diệu Trang Nghiêm của Như Lai. Bồ Đề viên mãn, quy về Vô Sở Đắc.

– Đây là những ma sự vi tế trong lúc tu tập thiền định mà chư Phật đã giác ngộ từ đời quá khứ. Cảnh ma hiện tiền, các ngươi nhận biết được liền tẩy trừ tâm cấu nhiễm của mình; Chẳng lọt vào tà kiến, thì ấm ma tiêu diệt, thiên ma vỡ nát, đại lực quỷ thần hoảng sợ chạy trốn. Các loại yêu tinh ly mỵ chẳng còn sanh ra, những căn hạ liệt cũng được tinh tấn; Tâm chẳng mê lầm nơi Đại Niết Bàn, thẳng đến Bồ Đề, chẳng gì thiếu sót.

*

– Nếu các chúng sanh ngu độn trong đời mạt pháp chưa hiểu Thiền Na; Chẳng biết Phật pháp mà ưa tu tam muội, e họ mắc phải tà kiến, nên một lòng khuyên họ trì chú Phật Đảnh Đà La Ni của Ta; Nếu chưa thể tụng trì, thì viết nơi thiền đường, hoặc đeo trong thân. Như thế, tất cả tà ma đều chẳng động đến được. Ngươi nên kính vâng lời dạy sau cùng về đường tu rốt ráo của mười phương Như Lai.

(10 cảnh giới Ma sanh ra bởi Thức ấm – Kinh Lăng Nghiêm)

Tuệ Tâm 2021.

5/5 - (5 bình chọn)