Bố thí là gì

Bố thí là cho những gì mình có, mình biết, để lợi lạc cho chúng sanh. Đây là hạnh tu hàng đầu trong “Lục Độ Ba La Mật”, gồm có: Bố thí, trì giới, nhẫn nhục, tinh tấn, thiền định và trí tuệ. Đây cũng là hạnh tu hàng đầu trong “Tứ Nhiếp Pháp”, gồm có: Bố thí, ái ngữ, lợi hành và đồng sự. 

• Cách thay đổi vận mệnh
• Âm đức là gì.
• 10 chuyện Tâm linh có thật.
• 10 chuyện nhân quả báo ứng có thật.

Bố thí có ba loại: Tài thí( Bố thí tiền bạc), pháp thí( Bố thí phật pháp), vô úy thí( Giúp người không sợ hãi). Dùng tâm thành từ bi giúp người, cho dù bố thí rất nhỏ cũng có phúc báo lớn.

Kẻ được giàu sang là do gieo nhân bố thí. Nhưng công đức bố thí không phải là độc quyền của người giàu, công đức không quyết định nơi tiền của nhiều ít, mà ở chỗ phát tâm. Cho nên chiếu theo điều trên, kẻ nghèo hèn vẫn có thể bố thí tu phúc.

Bố thí ba la mật là gì

Bố thí Ba la mật là bố thí vật chất lẫn tinh thần. Khi ta đem của cải vật chất hay sự hiểu biết tặng, cho người khác vô điều kiện. Không có bất cứ một dụng ý hay yêu cầu nào. Ta phát tâm bố thí một cách hoan hỷ, không cầu lợi, không cầu danh. Kể cả khi thực hành bố thí bị người nhận bố thí làm điều trái ý, nghịch lòng. Tâm người bố thí vẫn hoan hỷ, không phiền muộn, khổ đau.

Thực hành cho đi với tấm lòng như thế thì gọi là bố thí Ba la mật. Nói cách khác, bố thí Ba la mật là cho những gì khó cho dù đau khổ đến tận cùng, ta vẫn một lòng quyết chí không buồn khổ, không ân hận hay nuối tiếc, dám cho những gì khó cho.

Xã hội thời @ nhiều rối ren, người ta bị tà kiến bủa vây nên tâm bố thí dần dần mai một. Lại trên đường người ăn mày thật giả lẫn lộn, đôi khi giả nhiều hơn thật, nên người ta do cảm giác mình “bị lừa gạt” mà tự đoạn đi thiện tâm của chính mình, thật đáng tiếc biết bao. Thực ra, người ăn mày thật hay giả, không liên quan gì tới việc cho đi của bạn. Cũng chẳng ảnh hưởng gì tới phước báo bạn được hưởng. Cứ cho đi một chút, cuộc đời bạn sẽ ngày một tốt đẹp hơn.

Trong vô hình, khi bạn khởi một niệm thiện, phát tâm bố thí, lập tức chư thiện thần đến ngay bên hộ trì bạn. Phước báo đến sớm hay trễ thì tùy vào nhân duyên, nhưng có một sự thật rằng: Chắc chắn nó sẽ đến!

*

Bài học đầu tiên của tôi về bố thí đến từ một người bạn, giờ là một doanh nhân vô cùng thành đạt. Lúc hàn vi, cùng là sinh viên nghèo túng như nhau, nhưng tâm từ của bạn thì rộng lớn vô cùng. Tôi nhớ lúc đó bữa cơm sinh viên chỉ 1 ngàn đồng và sinh viên thì ai cũng nghèo.

Một hôm tôi và bạn đi ngang qua Chợ Mơ, thấy một người phụ nữ rách rưới bế con xin ăn, bạn dừng xe đạp lại cho tiền. Tôi cản:  ” Bà này thuộc đối tượng giả ăn xin, bị một nhóm cô hồn chăn dắt. Tôi thấy sáng chúng thường chở hai mẹ con thả ở đây,  chiều lại đón ở trong ngõ Hòa Bình. Tốt nhất không nên cho, chỉ béo mấy thằng chăn dắt mà thôi, nào có ích lợi gì?”. Bạn bảo: ” Có chứ, 500 đồng này nếu không giúp họ được bữa ăn thì cũng giúp họ tránh được vài đòn roi từ đám chăn dắt”.

*

Sau này tại cổng một ngôi chùa, khi thấy bạn đưa ít tiền lẻ cho đứa con trai. Dạy nó dùng hai tay cung kính mà bỏ vào nón một người ăn mày, cảm ơn ông lão rồi mới quay đi…Tôi chợt hiểu tại sao bạn giàu sang, ai cũng yêu quý, gia đình hòa thuận. Hai đứa con thì xinh đẹp, thông minh và ngoan ngoãn vô cùng!

Vậy đó, bạn cứ bố thí với tâm từ đi, đừng bận tâm chi đến việc bị lợi dụng lòng tốt hay không. Một chút tiền lẻ với ta chẳng có ý nghĩ gì, nhưng với người khác là vô cùng quý báu. Thực ra, mọi thứ đều trong vòng nhân quả, nếu bạn bị người khác lừa, âu cũng là trả nợ tiền kiếp. Không nên muộn phiền làm chi!

Những câu chuyện về bố thí

Kinh Bảo Lương nói: “Đức Phật bảo: Có ba loại bố thí khiến cho thí chủ được phước báo:

1. Là thường bố thí thức ăn.
2. Là bố thí phòng ốc cho chư Tăng.
3. Là có từ tâm.

Trong ba loại này, từ tâm đứng đầu.

Trúng số độc đắc

Vào năm 1990, ở Thiên Tân có một thanh niên trúng số đến mấy vạn, làm chấn động vùng này một thời. Đài truyền hình còn làm một màn phỏng vấn đặc biệt. Té ra mấy năm trước, anh từng gặp một cô bé ăn xin gầy ốm giơ xương, y phục lam lũ. Anh động lòng xót thương nên đã vét hết số tiền hai đồng hiện có trên mình cho cô bé. Chính nhờ hai đồng bố thí này mà anh chiêu cảm phúc báu trúng số lớn hiện tại.

Điều này chứng minh: Giúp người thực tế là giúp mình, nhân nhỏ mà quả to như thế này Phật cũng đã từng kể cho chúng ta nghe. Qua câu chuyện này chúng ta phải hiểu: Những người chuyên mưu sinh bằng cách cướp giật tiền của người, tức là đã gieo nhân nghèo thiếu bần cùng vĩnh viễn. Nếu họ trả báo nhẹ thì cũng tùy theo mức độ phạm tội nặng nhẹ mà bị sinh làm tôi tớ hoặc súc sinh để trả nợ.

Gia tộc hưng vượng lâu đời nhất Trung Quốc

Ông Phạm Trọng Yêm thời Tống là một minh chứng điển hình cho việc người đại phú là do nhân bố thí mà đến:

Lúc Phạm Trọng Yêm hai tuổi thì cha mất. Mẹ ông do nhà nghèo nên bất đắc dĩ phải tái giá. Khi ông tạm lớn chút, hiểu việc rồi, liền gạt lệ từ biệt mẹ đến ở nhờ nơi Phật tự khổ học. Cũng nhờ thiện duyên này, mà từ nhỏ sớm được nghe Phật pháp. Nhờ ông cần khổ phấn đấu, siêng năng học tập. Lớn lên lại có tính ưa bố thí hành thiện, rộng gieo phúc điền. Lúc ông làm quan thì lo tu sửa chùa, cúng dường chư Tăng tại xứ đó.

Hồi Phạm Trọng Yêm còn ở chùa học tập, từng phát hiện ra cái hầm chôn dấu vàng trong chùa. Ông không chiếm lấy, mà cho lấp lại che như cũ, chẳng lấy một tơ hào. Đến lúc ông ra làm quan, khi tăng chúng cần trùng tu chùa hư nát, cầu cứu ông. Lúc đó ông mới bảo tăng nhân trong chùa, hãy lấy vàng này ra tu bổ tự viện. Vào cuối đời, ông lại hiến nhà mình cho tự viện, bổng lộc mấy mươi năm dành hết vào việc tạo phúc điền, hành thiện tích đức.

*

Ông từng thiết lập Nghĩa Điền để cung cấp nuôi dưỡng ba trăm hộ con em nhà nghèo. Khi ông nghe thầy phong thủy nói nhà ông tại Tô Châu có phong thủy tốt, đời con cháu ắt sẽ làm nên chức công khanh, thì lập tức cho đổi nhà này thành trường, thu nhiều con em đến học. Lấy đây làm cơ sở giáo dục đào tạo nhân tài cho quốc gia.

Tục ngữ có câu giàu không quá ba đời, nhưng gia tộc Phạm Trọng Yêm lại hưng vượng 800 năm. Bốn người con Phạm Trọng Yêm không những quý hiển đến chức công khanh, có đạo đức tột cao. Mà họ còn luôn noi theo phong cách của cha xả tài cứu đời. Con cháu họ làm quan tại triều nhiều đời không dứt.

Nhân quả báo ứng chân thật không dối, như bóng theo hình, chưa từng đình chỉ. Hôm nay chúng ta được tướng mạo cao đẹp, giàu sang phú quý đều nhờ nhân lành đời trước đã gieo, nên mới chiêu cảm quả tốt như thế

Vật đem bố thí thế nào là đúng

Vật đem bố thí thanh tịnh là vật: Không giết hại, không trộm cắp, không lừa dối mà có. Tùy khả năng sở hữa ít nhiều vật tinh khiết, đem ra thí, gọi là vật bố thí tốt.

Nếu bố thí đức Phật, lập tức sẽ được mọi phước báo. Nếu bố thí chư Tăng, được thọ dụng, sẽ được mọi phước báo. Nếu chư Tăng chưa thọ dụng, sẽ không được mọi phước báo. Nếu cúng dường pháp, sẽ được mọi phước báo. Nếu đem pháp cúng dường những người tu học thông minh, trí tuệ sáng láng, gọi là cúng dường pháp.

Bố thí thì được giàu có, thọ thì lại càng được vui vẻ, sức khỏe và tuổi thọ. Công đức càng cao, sẽ được phước báo càng lớn. Nếu thí cho loài vật, sẽ hưởng được phước báo trăm đời. Nếu thí cho người xấu sẽ được phước báo nghìn đời. Nếu  thí cho người tốt sẽ được phước báo nghìn vạn đời. Nếu thí cho kẻ phàm đã lìa dục, sẽ được phước báo nghìn vạn ức đời. Nếu thí cho bậc đắc đạo, sẽ được phước báo vô lượng kiếp. Nếu bố thí cho đức Phật, sẽ được nhập Niết bàn.

Phép bố thí

Kinh Ưu bà tắc giới nói: “Đức Phật bảo, phước điền ở thế gian có ba loại:

1. Báo ân điền: Là cha mẹ, sư trưởng và Hòa thượng.
2. Công đức điền: Là từ khi được nghe pháp cho đến khi chứng quả A nậu bồ đề.
3. Bần cùng điền: Là tất cả mọi người bần cùng khốn khổ.

Đức Phật là hai loại phước điền báo ân và công đức, Pháp cũng thế. Chư Tăng là ba loại phước điền báo ân, công đức và bần cùng.

Nếu có người cùng bố thí của cải, phước điền và tâm bố thí bằng nhau, thì phước đức ấy cũng sẽ như nhau. Nếu của cải và tâm bằng nhau, nhưng phước điền lớn hơn, thì được phước báo lớn hơn. Nếu phước điền và của cải đều ít, nhưng tâm lớn hơn, thì phước báo cũng lớn hơn. Nếu phước điền và của cải lớn, nhưng tâm nhỏ thì phước báo cũng không lớn. Này thiện nam tử! Kẻ sáng suốt, khi bố thí, không nhắm đến phước báo. Tại sao? Vì đã biết rằng, hễ gieo nhân lành, chắc chắn sẽ hưởng quả phước tốt đẹp”.

Công đức bố thí

Trong Kinh Địa Tạng, phẩm thứ mười, khi Bồ Tát Địa Tạng từ chỗ ngồi đứng dậy, chắp tay cung kính và bạch Phật rằng:

“Bạch Đức Thế Tôn, con xem chúng sanh trong nghiệp đạo, so sánh công đức bố thí, hiệu quả có sự nhiều ít khác nhau, có người được hưởng phước một đời, có người được hưởng phước mười đời, có người được hưởng phước hàng trăm, ngàn đời, lợi lạc lớn lao. Tại sao như thế, cúi xin đức Thế Tôn từ bi giảng trạch cho chúng con được biết”.

Đức Phật dạy tóm lược như sau:

“Bất cứ ai gặp những người già yếu, bần cùng, hèn mạt, tàn tật, câm ngọng, đui mù, ngây điếc, không được toàn vẹn. Tự tay đem bố thí cho họ với lòng từ bi, thương xót. Dùng lời mềm mỏng an ủi họ tử tế, khiến cho họ được an ổn, vui vẻ, thì được hưởng phước báo vô lượng.

*

Tuy nhiên, nếu làm được những việc thiện như thế mà đem hồi hướng cho pháp giới chúng sanh, thì những người làm công đức ấy được hưởng những sự vui sướng nhiệm mầu hàng trăm ngàn đời. Nếu đem công đức ấy hồi hướng cho quyến thuộc nhà mình. Hoặc muốn tự mình hưởng những lợi ích, thì ba đời được vui vẻ. Làm một phần thì được hưởng vạn phần”.

Tại sao vậy? Bởi vì những người làm phước đó đã phát tâm rộng lớn đem “hồi hướng cho khắp pháp giới chúng sanh”. Không cứ công đức ít nhiều, không dành riêng cho mình và người thân của mình. Đó chính là những người đã”diệt được lòng tham”, cho nên được sự “giải thoát hoàn toàn”. Cho nên được hưởng quả “phước báo lớn lao” như vậy.

Còn những người chỉ phát tâm hạn hẹp, chỉ muốn đem công đức ấy hồi hướng cho người thân, hay cho chính mình mà thôi, họ sẽ được hưởng quả phước báo hạn chế hơn, tùy theo tâm lượng còn nhỏ hẹp của chính mình

(Bố thí là gì)

Tuệ Tâm 2020.